Wednesday, January 10, 2007
Zwanenburg - een Naardense boerderij in de stad
_______________________________________
Tot het midden van de twintigste eeuw waren er in Vesting Naarden veel 'onverklaarbaar bewoonde woningen'. Boven de deur van zo'n krot hing een groot wit bord met zwarte letters met de misleidende tekst: ‘ONBEWOONBAAR VERKLAARD’. De bewoners van deze panden hadden het twijfelachtige voordeel dat ze geen huur hoefden te betalen.
Temidden van de woonhuizen stond een aantal boerderijen, die vroeger tijdens een belegering de bevolking van voedsel voorzagen. In 1967 verdween het laatste boerenbedrijf en werd de 17e eeuwse boerderij Zwanenburg afgebroken. Men zag niets in restauratie van het bouwvallige pand. De houtwormen hielden elkaar bij de hand om hun voedselbron niet te laten instorten. Voedsel genoeg in het zware eiken gebinte van de hoge kapconstructie. 's Winters moest er sneeuw geruimd worden op de vliering, hilder en hooizolder, sneeuw joeg door de open dakpannen.
Het pand was wel schilderachtig. Verschillende kunstschilders vereeuwigden de achterzijde met de toren van de Grote Kerk op de achtergrond. De boerderij van 25 x 13 meter bestond vooral uit de koeienstal en de hooischuur Het woongedeelte was maar klein; de indeling dateerde uit de 19e-eeuw. Van de drie bedsteden was er nog één in gebruik als slaapplaats. Als ouderlijke slaapkamer diende de opkamer met wit gekalkte muren en een tegelvloer Onder deze vloer lag de gewelfde kelder, gevuld met weckflessen en grote Keulse potten. Aan de straatzijde de voorkamer die, hoewel geen pronkkamer, zelden werd gebruikt. Gehuisd werd in de donkere achterkamer; het daglicht kwam door één raam met kleine sponningen. In het keukentje ontbrak een kraan of pomp. Buiten op het ruime erf stond wel een grote houten pomp met koperen tuit en een waterput.
Op het erf stonden ook de 'bijgebouwen', een grote wrakke schuur en een melkhok met aangebouwd afdak. Onder het afdak bevond zich een ouderwets stenen wasfornuis met ingemetselde ketel, gestookt met takkenbossen en
afvalhout. Zacht waswater werd met een akertje uit de waterput gehaald. Naast het wasfornuis, achter een scheefgezakte deur, bevond zich de poepdoos, een houten kist met een rond gat. In de wanden zorgden de kieren tussen de planken voor goede ventilatie. Een bezoek eraan was in de winteravonden een hele expeditie. Vijftien meter lopen over het spiegelgladde erf en alleen gewapend met een brandende kaars in een blaker.
Veel oud-Naarders hebben nostalgische herinneringen aan deze boerderij. Dergelijk valse romantische beelden bracht Paul van Vliet er toe een boertje te spelen, dat buitenstaanders in de maling nam met de woorden: ‘Dat zijn leuke dingen voor de mensen’.
---------------------------
Frans de Gooijer , Naarden
____________________________________________________________
Onderschrift tekening.
Stadsboerderij Zwanenburg (auteur naar een aquarel van G.T.H. Benink, 1945)
_______________________________________________
Tijdschrift: Het Gooise Leven 10 januari 2007 nr. 2
______________________________________
Zie ook:
Onderduiker in Zwanenburg
Rotterdammertje in Zwanenburg ____________________________________________________________
http://gooijer.netfirms.com/
http://gooijer.nl.jouwpagina.nl/
Tot het midden van de twintigste eeuw waren er in Vesting Naarden veel 'onverklaarbaar bewoonde woningen'. Boven de deur van zo'n krot hing een groot wit bord met zwarte letters met de misleidende tekst: ‘ONBEWOONBAAR VERKLAARD’. De bewoners van deze panden hadden het twijfelachtige voordeel dat ze geen huur hoefden te betalen.
Temidden van de woonhuizen stond een aantal boerderijen, die vroeger tijdens een belegering de bevolking van voedsel voorzagen. In 1967 verdween het laatste boerenbedrijf en werd de 17e eeuwse boerderij Zwanenburg afgebroken. Men zag niets in restauratie van het bouwvallige pand. De houtwormen hielden elkaar bij de hand om hun voedselbron niet te laten instorten. Voedsel genoeg in het zware eiken gebinte van de hoge kapconstructie. 's Winters moest er sneeuw geruimd worden op de vliering, hilder en hooizolder, sneeuw joeg door de open dakpannen.
Het pand was wel schilderachtig. Verschillende kunstschilders vereeuwigden de achterzijde met de toren van de Grote Kerk op de achtergrond. De boerderij van 25 x 13 meter bestond vooral uit de koeienstal en de hooischuur Het woongedeelte was maar klein; de indeling dateerde uit de 19e-eeuw. Van de drie bedsteden was er nog één in gebruik als slaapplaats. Als ouderlijke slaapkamer diende de opkamer met wit gekalkte muren en een tegelvloer Onder deze vloer lag de gewelfde kelder, gevuld met weckflessen en grote Keulse potten. Aan de straatzijde de voorkamer die, hoewel geen pronkkamer, zelden werd gebruikt. Gehuisd werd in de donkere achterkamer; het daglicht kwam door één raam met kleine sponningen. In het keukentje ontbrak een kraan of pomp. Buiten op het ruime erf stond wel een grote houten pomp met koperen tuit en een waterput.
Op het erf stonden ook de 'bijgebouwen', een grote wrakke schuur en een melkhok met aangebouwd afdak. Onder het afdak bevond zich een ouderwets stenen wasfornuis met ingemetselde ketel, gestookt met takkenbossen en
afvalhout. Zacht waswater werd met een akertje uit de waterput gehaald. Naast het wasfornuis, achter een scheefgezakte deur, bevond zich de poepdoos, een houten kist met een rond gat. In de wanden zorgden de kieren tussen de planken voor goede ventilatie. Een bezoek eraan was in de winteravonden een hele expeditie. Vijftien meter lopen over het spiegelgladde erf en alleen gewapend met een brandende kaars in een blaker.
Veel oud-Naarders hebben nostalgische herinneringen aan deze boerderij. Dergelijk valse romantische beelden bracht Paul van Vliet er toe een boertje te spelen, dat buitenstaanders in de maling nam met de woorden: ‘Dat zijn leuke dingen voor de mensen’.
---------------------------
Frans de Gooijer , Naarden
____________________________________________________________
Onderschrift tekening.
Stadsboerderij Zwanenburg (auteur naar een aquarel van G.T.H. Benink, 1945)
_______________________________________________
Tijdschrift: Het Gooise Leven 10 januari 2007 nr. 2
______________________________________
Zie ook:
Onderduiker in Zwanenburg
Rotterdammertje in Zwanenburg ____________________________________________________________
http://gooijer.netfirms.com/
http://gooijer.nl.jouwpagina.nl/
Labels: Gooise geschiedenis
# posted by paradijsje @ 4:54 AM 
